A memoria do real: preservación, arquivo e tradición
No século XX, a memoria do mundo deixou de depender da palabra oral e escrita, as pinturas, os monumentos e a arquitectura, para constatar que houbo un pasado e que nel inscribíronse as historias dos pobos. En efecto, a invención da imaxe en movemento, á que logo se agregou o son, engadiu unha dimensión inédita ao rexistro do paso do tempo. O tempo volvía como pantasma, podíallo revisar e volver mirar, o cal resultou nunha absoluta modificación da conciencia respecto diso. Por iso, o feito de que as películas poidan desaparecer se non existe unha política estatal e global de preservación é moito máis que un dilema histórico para o cinema: é un crime ontológico perpetrado contra a memoria da humanidade toda. E non o é máis aínda cando a prioridade na preservación de cando en cando recae nas películas de non ficción? Cal é a situación actual da memoria do cinema documental? Quen decide que resgardar? Que memorias ou tradicións sobrevivirán? E algo perentorio pero non do todo percibido: como se almacenarán as memorias cinematográficas dixitais do noso presente?
Panelistas: Paula Félix-Didier (Arxentina); Jurij Meden (Eslovenia); Haden Guest (Estados Unidos)
Moderación: Roger Koza (Arxentina)
Filmar a vida cotiá
Evidencia irrefutable: existen demasiadas imaxes de todo, e aínda así pouco revelan do mundo, máis ben duplícano. Unha hipótese: hai poucas imaxes cinematográficas que fagan falar ao mundo doutro xeito. As imaxes determinan cada vez máis a vida cotiá, e o tempo improductivo disípase vendo imaxes. Como filmar o tempo libre e os momentos improductivos? Que posta en escena requírese para entrever nos tempos sen narración ou nas horas desligadas dunha praxe unha dimensión do mundo extraordinaria? Algúns cineastas souberon achar o fermoso e o vivente no transcorrer dos actos cotiáns, tarefas e accións que sen a mediación dunha cámara parecen insignificantes.
Panelistas: Ignacio Agüero (Chile); Gustavo Fontán (Arxentina)
Moderación: Roger Koza (Arxentina)
Poéticas e retórica do cinema documental
A mediados do século pasado, a aparición de cámaras máis pequenas e as posibilidades menos custosas de rexistro de son directo derivaron nun cambio no modo de filmar o real. Algo similar sucedeu co cambio de século e a substitución paulatina do cinema analóxico ao de índole dixital. Ao transcorrer xa 23 anos do novo século, a dixitalización do cinema en todas as súas ordes instituyó unha nova dimensión para o cinema documental: o estatuto epistemológico da imaxe variou, os modos de produción son outros, do que se predica posibilidades inéditas nas poéticas do real e nos modos retóricos cos que se transmite hoxe unha experiencia do real. Que cambiou entón? Existen novas posibilidades de rexistro, tamén de montaxe; ademais, o concepto de relato impregna calquera ámbito da real. Que é o propio do cinema documental?
Panelistas: Jonathan Perel (Arxentina), Zhang Mengqi (China) and Giovanni Cioni (Italia)
Moderación: Roger Koza (Arxentina)