Considerado como o pai do cinema independente filipino, o lendario artista e cineasta Kidlat Tahimik volverá a España despois de catro décadas para presentar a que será a súa primeira retrospectiva no noso país.
A décimo quinta edición de Play- Doc Festival Internacional de Cinema de Tui, que se celebrará do 3 ao 7 de abril, comprácese en presentar a primeira das súas retrospectivas que estará protagonizada polo singular cineasta filipino Kidlat Tahimik. O carismático e iconoclasta Kidlat Tahimik, cuxo nome significa raio silencioso en tagalog, asistirá ó festival para presentar a súa obra cinematográfica e para compartir a seu particular xeito de facer e entender o cinema.
Nado Eric da Guia na cidade de Baguio, nunha Filipinas aínda dominadas polos Estados Unidos, Kidlat Tahimik estudou ciencias económicas e empresariais en Wharton, na Universidade de Pensilvania, Estados Unidos, e traballou como economista en Francia antes de tomar contacto coa súa primeira cámara Bólex de 16mm en Alemaña. A partir dese momento adicaríase exclusivamente á arte e ao redescubrimento das súas propias raíces.
En 1974 aparece na película de Werner Herzog, El Enigma de Gaspar Hauser, interpretando ao xefe dunha aldea que toca a súa frauta de nariz para manter á súa tribo viva. Este pequeno papel daría orixe ao personaxe que Kidlat asumiría e excedería ao longo da súa carreira.
Mentres que a época dourada do cinema filipino estaba gobernada por Liño Brocka, Ishmael Bernal, ou Mike de Leon, Kidlat seguiu unha traxectoria en paralelo. A súa primeira película, a obra de culto Perfumed Nightmare (1977), gañou tres premios no festival de Berlín dese ano e pasou a ser distribuída por Zoetrope, de Francis Ford Coppola.
Toda a súa obra, de carácter semi autobiográfico, está marcada por unha profunda crítica á explotación neocolonial, a globalización e o imperialismo cultural. O humor traveso e a aparente candidez que impregnan as súas películas son as ferramentas crave para denunciar e reverter unha idea de progreso ilimitado que relegou a parte do mundo á tristeza e á pobreza. Nas súas primeiras obras, das décadas dos 70 e 80 reflíctese o espertar do soño americano e o consecuente regreso ás raíces. Nos seus traballos dos 90 e os 2000 obsérvase un claro esforzo de Tahimik para conectar de novo coa cultura indíxena Igorot, reivindicándoa xunto a outras culturas antigas de Asia.
Nos anos 2000 o mundo veu o nacemento dunha nova onda de importantes realizadores independentes filipinos como Brillante Mendoza, Raia Martin ou Lav Díaz, todos eles influenciados e inspirados pola obra de Kidlat Tahimik, a quen se lle considera unanimemente o pai e precursor do novo cinema independente filipino.
Recentemente foi recoñecido en Amsterdam co premio Prince Claus, e en 2018 recibiu o galardón máis importante concedido a un artista en Filipinas recibindo o National Artist of the Philippines. Así mesmo estes días Perfumed Nightmare, está a ser exhibida na Berlinale con motivo da súa recente restauración dixital.
Con esta retrospectiva, así como co resto da programación que se irá desvelando os próximos días, Play-Doc traerá de novo á cidade fronteiriza de Tui a cineastas de de enorme prestixio internacional, así como algúns interesantes achados, moitas estreas e auténticas xoias cinematográficas.
15 anos do Festival Play-Doc
Play- Doc é un festival independente que se celebra cada primavera na fermosa e antiga cidade de Tui, na fronteira con Portugal. De dimensións reducidas pero de enorme transcendencia internacional, Play- Doc consolidouse como referente, logrando manter un modelo de festival singular cunha programación rigorosa e un público masivo e extraordinariamente heteroxéneo. Ao longo destes quince anos, por Play- Doc pasaron verdadeiras lendas como Albert Maysles ou Artavazd Pelesjan, e outros cineastas de culto, esquecidos, censurados ou descoñecidos como Charles Burnett, Peter Emanuel Goldman, Aloysio Raulino, Bogdan Dziworski ou Nicolás Guillén Landrián. Todos en primeiras retrospectivas españolas, e nalgúns casos en primeiras retrospectivas internacionais.