Obradoiro O Retrato Filmado

Laboratorio do Retrato Filmado

Desde o 2009, sete novos cineastas vindos de distintas partes danse cita en Tui no marco do festival Play-Doc para realizar o retrato filmado de sete habitantes do pobo. Os mesmos cineastas que se reencontran cos seus personaxes, conviven con eles e deixan, cada ano, a pegada do tempo que pasa, para uns e outros. O laboratorio chega este ano á súa terceira edición co retrato-deriva para seguir construíndo a imaxe dese 'outro' filmado a través, nesta ocasión, da súa relación coas persoas que lle rodean e que comparten o seu universo. O camiño que iniciamos co retrato-encontro, que continuamos co retrato-memoria chega así a unha nova pregunta: Que de cada un de nós é visible nos demais? Agora a cámara non apuntará directamente aos nosos retratados, senón que transitará por aquilo que del reside nos outros, aquilo que estes nos poden devolver del, coma se dun eco tratásese... Un retrato derivado entón, un paso máis na exploración entre os pilares e as gretas dese xesto fundacional do cinema documental, que nos expomos experimentar e cuestionar desde que nos embarcamos nesta aventura conxunta.

Un ano máis. Un novo reto que tomamos coa mesma enerxía, ou maior se cabe, xa que os lazos establecidos son xa fortes e conteñen o rastro do compartido ao longo deste tempo mediante a cámara. E todo iso empúxanos cara a adiante, nas profundidades desa experiencia intensa que concentra nunha mesma pincelada a procura fílmica e a mirada que nos une, a cada un de nós, co 'outro', é dicir co mundo.

Laboratorio do Retrato Filmado 2013

Pasaron cinco anos desde que o noso laboratorio do retrato filmado comezou. A viaxe levounos do encontro á memoria, de aí, máis aló da deriva, apareceu a paisaxe. E hoxe chegamos ao seu fin, e o retrato devén espello.

Que hai de cada un de nós naquilo que facemos? Canto chegan a devolvernos de nosa propia ollada, os ollos daqueles que miramos? Ata onde falar da vida dos outros é falar tamén da nosa? Este ano, diciamos, chegamos ao final do traxecto. E si, todo empeza un día. E un día todo chega ao seu termo. Pero ás veces (todas?) o que ese final atopa non é máis que algo que viría dar conta da mesma orixe.

A razón pola que empezamos este proxecto ten que ver coa crenza de que ollar é recoñecerse naquel que temos diante, porque ao cabo o outro sempre está diante e o que fai esa presenza é sempre lembrarnos a propia. Ese primeiro xesto de quen ten unha cámara entre as mans para capturar o que ve vincúlase co compartir iso visto, descubrindo o que o outro mira. E nese descubrimento, descubrirse mirando, aprender de todo iso, mirar(se) no mirar.

Os participantes do laboratorio se han ir recoñecendo os uns nos outros (desde detrás e desde diante das cámaras) e son recoñecidos polos demais, nós-espectadores, na caligrafía que ha ir deixando pegada de todo o proceso. As vidas cinematográficas que con iso se han ir construíndo aí están, fixadas, mostrando que aí seguen, latexando. Hoxe despedimos a experiencia con ese espello que seguirá falando de quen é mirado, pero tamén de quen mira, e abrigo da distancia que houbo, hai (e non hai... é o mesmo) entre eles e que se estende, inevitablemente, cara os que estamos ao redor deses momentos de encontro, de intercambio e que despois habemos ir estando diante das imaxes que os volven presentar, depurados, distintos pero semellantes.

Quedará de todo iso cinco xestos mínimos (e por iso, grandes), cinco “ida e volta”, cinco anos compartidos, entrelazados en momentos que foron e que ao ser rexistrados, non deixarán de volver ser. Unha e outra vez.

Agradecemento infinito.

Logo, máis tarde, máis aló, ao redor da curva... quen sabe... pero a vista xa algo alcanza a ver.

Continuará...